Trồng cây đậu bắp làm vị thuốc gia đình
Đậu bắp còn có các tên khác như mướp tây và gôm (tên khoa học: Abelmoschus esculentus) là một loài thực vật có hoa có giá trị vì quả non ăn được. Kỹ thuật trồng cây của loài thực vật này khá đơn giản và là cây một năm hoặc nhiều năm, cao tới 2,5 m. Quả có dạng nang, dài tới 20 cm, chứa nhiều hạt.
Bà con có thể gieo trồng vụ Xuân: gieo từ cuối tháng 2 đến tháng 3, thu hoạch từ tháng 5 đến tháng 9. Trong trường hợp gieo muộn, cây sớm ra hoa, nhưng năng suất giảm dần. Vụ thứ 2 là Thu-Đông: gieo từ cuối tháng 7 đến tháng 8, thu hoạch quả từ tháng 9 đến tháng 1, đầu tháng 2.
Kỹ thuật trồng cây
Ở Việt Nam, các giống hiện đang được sử dụng là: Giống địa phương do Viện Khoa học nông nghiệp tuyển chọn (Phân viện miền Nam) – giống DB; giống nhập nội từ Thái Lan và Đài Loan. Trung bình, lượng hạt giống là từ 18-22 kg/ha.
Người trồng nên chọn loại đất cát pha, thịt nhẹ hoặc đất thịt trung bình, pH từ 5,5-6,8. Đất phải bằng phẳng, dễ tưới và tiêu nước. Đất nên được cày bừa kỹ, làm sạch cỏ trước khi gieo. Người dân có thể lên luống 1,4-1,5m, mặt luống rộng 1,1-1,2m, chiều cao luống 25-30cm, gieo 2 hàng, khoảng cách 70-80cm x 40cm/cây; mật độ từ 3,2-3,5 cạn cây/ha.
Bà con tuyệt đối không được dùng phân chuồng tươi, phân bắc tươi và nước phân tươi để bón hoặc tưới. Liều lượng phân chuồng cho bón lót là 15-20 tấn/ha, ngoài ra, người dân cũng có thể dùng phân hữu cơ sinh học hoặc phân rác chế biến thay thế phân chuồng với lượng bằng 1/3 lượng phân chuồng.
Sau đó, cứ cách 2 lứa hái, bà con nông dân lại tưới thúc (dùng nước phân mục để tưới dưỡng cây). Việc làm cỏ, xới vun 2 lần và kết hợp với bón thúc lần 1 và lần 2 cũng là công tác khá quan trọng. Người trồng có thể dùng các dạng nitrat amôn hoặc sulfat amon thay cho urê, cloruakali thay cho kali sunphat hoặc dùng các dạng phân hỗn hợp, phức hợp NPK để bón với liều nguyên chất tương ứng.
Ngoài biện pháp bón vào đất, người trồng có thể phun qua lá các dung dịch dinh dưỡng đa lượng, trung lượng, vi lượng theo hướng dẫn sử dụng của hãng sản xuất. Một điểm cần lưu ý đó là bà con chỉ được thu hoạch quả sau khi bón phân ít nhất 7-10 ngày.
Để thực phẩm an toàn, người trồng nên sử dụng nguồn nước tưới sạch (nước sông, nước giếng khoan) để tưới cho cây, tuyệt đối không sử dụng nguồn nước thải bị ô nhiễm, nước thải từ bệnh viện. Ngoài ra, bà con cần thường xuyên giữ độ ẩm đất 80-85% trong suốt quá trình thu hái quả.
Phòng trừ sâu bệnh
Sâu đục quả (Maruca testulalis) phải được phòng trừ sớm khi sâu chưa đục vào quả hoặc mới chớm đục vào quả, bà con sử dụng các thuốc Sherpa 20 EC, Cyperan 25 EC, Sumicidin 10 EC. Với loài rệp (Aphis sp.), người dân nên phòng trừ bằng thuốc Karate 2,5 EC hoặc Sherpa 20 EC.
Quả đậu bắp không chỉ là món ăn hấp dẫn mà có nhiều chất dinh dưỡng
Quả đậu bắp không chỉ là món ăn hấp dẫn mà còn có khá nhiều chất dinh dưỡng
Để trị bệnh thán thư (Colletotrichum sp.), người dân nên dùng các loại thuốc như: Benlat 10 WP, Score 250 EC, Ridomil MZ 72 WWP, Derosal 50 SC. Với bệnh gỉ sắt (Ugomyces sp), người nông dân có thể phòng trừ bằng thuốc Anvil 5 SC, Rovral 50 WWP, Score 250 EC. Các loại thuốc khi sử dụng phải theo hướng dẫn trên nhãn bao bì của từng loại thuốc, thời gian cách ly ít nhất là 10 ngày.
Tác dụng không ngờ của quả đậu bắp
Đậu bắp (mướp tây) được dùng để chế biến rất nhiều món ăn thông dụng như luộc, nướng, ăn sống… Nhờ thành phần có nhiều chất xơ và và các vitamin, khoáng chất phong phú nên đậu bắp cũng nằm trong danh sách vị thuốc chữa được khá nhiều bệnh. Ngoài tác dụng chữa bệnh táo bón, giúp làm trắng và làm mịn da, giảm cân, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường, chống dị tật thai nhi, tăng cường thị lực, làm đẹp tóc, đây cũng là loài cây cải thiện khả năng sinh lý cho phái mạnh.
