Mức độ cho ăn
Mức độ cho ăn hay lượng thức ăn có ảnh hưởng đến chi phí năng lượng của động vật thủy sản.
Nó là tiêu chí đầu tiên ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và hệ số thức ăn của thủy sản (Alcorn và cộng sự, 2002).
Khi mức độ cho ăn tăng, ngoài trao đổi chất cơ sở các chi phí cho mọi hoạt động khác đều tăng nhanh do đó năng lượng cũng mất đi nhiều.
Tuy nhiên, nguồn năng lượng dự trữ cũng được tích lũy nhiều hơn, nghĩa là sinh trưởng của động vật nuôi cũng sẽ tăng.
Khẩu phần ăn sẽ ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng của loài và tùy thuộc vào hàm lượng dinh dưỡng có trong thức ăn của loài thủy sản nuôi đó.
Hàm lượng dinh dưỡng khác nhau phụ thuộc vào loài và vào các giai đoạn khác nhau của loài nuôi.
Trên thực tế, rất khó để xác định nhu cầu năng lượng thực sự của cá mà người ta dựa vào tỷ lệ năng lượng và protein tối ưu.
Tỷ lệ tối ưu này rất quan trọng vì nếu thức ăn vượt quá nhu cầu năng lượng sẽ giảm sự bắt mồi của tôm, cá;
Ngược lại, nếu thức ăn thiếu năng lượng thì protein trước tiên sẽ dùng để cung cấp năng lượng thỏa mãn nhu cầu của cơ thể.
Theo các nghiên cứu, nhu cầu protein/năng lượng của cá nheo là 26 – 30 mg protein/KJ, của tôm sú là 28 mg protein/KJ.
Ngoài ra, theo nghiên cứu, nhu cầu protein của cá là 25 – 55%, tôm, cua là 30 – 60%.
Nhu cầu protein cũng phụ thuộc vào nguyên liệu thức ăn, giai đoạn phát triển của tôm, cá và nhiều các yếu tố khác.
Giai đoạn phát triển khác nhau thì mức độ cho ăn của các giai đoạn cũng khác nhau.
Cá càng lớn lượng thức ăn cung cấp càng ít được tính theo % khối lượng cơ thể.
Đối với cá khỏe và môi trường ổn định, giai đoạn cá giống, khẩu phần ăn thường là 7 – 10% khối lượng thân, giai đoạn cá thịt khẩu phần ăn là 3 – 5% khối lượng thân.
Ở giai đoạn cá giống, cần tăng tần suất cho ăn, 4 – 6 lần/ngày.
Ở giai đoạn nuôi thương phẩm, tần suất cho cá ăn duy trì 2 lần/ngày; đối với nuôi tôm thâm canh, có thể cho ăn 4 lần/ngày để phù hợp với sự sinh trưởng và phát triển của thủy sản nuôi.
Ngoài những yếu tố trên, kích thước viên thức ăn, tập tính ăn của loài nuôi… cũng có ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng thức ăn của thủy sản.
Chi phí thức ăn luôn chiếm một vị trí rất lớn quyết định đến thành bại trong nuôi trồng thủy sản.
Vì vậy, quản lý thành công việc sử dụng thức ăn tạo nên sự thành công cho chính người nuôi.