Kỹ thuật trồng đậu đũa hè thu
Đậu đũa là một trong những loại thực phẩm vừa dùng để ăn tươi, chế biến, có giá trị dinh dưỡng cao, dễ trồng, trồng được nhiều vụ trong năm, nhất là các vụ xuân hè, hè thu đưa lại hiệu quả kinh tế rất cao nên được bà con nông dân nhiều địa phương gieo trồng nhiều.
– Yêu cầu sinh thái: Đậu đũa có thể trồng được trên nhiều loại đất, nhưng tốt nhất là đất giữ ẩm tốt, giàu mùn thường cho năng suất cao. Cây ưa ánh sáng mạnh, sinh trưởng và phát triển tốt ở nhiệt độ từ 25-350C, trên 350C, cây vẫn sinh trưởng nhưng cho ít quả. Đậu đũa cần nhiều nước ở 2 giai đoạn chính, từ lúc gieo đến khi cây có 6 lá thật và thời kỳ ra hoa đậu quả, cần cung cấp đủ nước thường xuyên và duy trì độ ẩm ở mức 70-80% nhưng không được để bị úng ngập, dễ làm thối rễ.
– Thời vụ: Có thể trồng 3 thời vụ: Vụ xuân: gieo hạt từ 20/2 đến 20/3, vụ hè: gieo hạt từ 20/5 đến 20/6 và vụ thu: gieo hạt từ 5/7 đến 5/8.
– Chọn giống trồng: Hiện có nhiều giống đậu đũa lai F1 được nhập khẩu từ Đài Loan, Trung Quốc cho năng suất cao, chất lượng tốt, đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng như các giống TL1 của Viện Nghiên cứu Rau quả chọn tạo, Đài Trung 15 (Cty Nông Hữu)… Các giống quả ngắn hạt mau, thịt quả chắc, ăn ngon, sai quả. Các giống quả dài hạt thưa, thịt quả xốp, ăn nhạt, lóng dài…
– Chọn và làm đất: Chọn đất thịt nhẹ, giàu dinh dưỡng, có độ pH từ 6 đến 7, những nơi có điều kiện tưới tiêu chủ động; tốt nhất nên được trồng luân canh với các cây trồng khác, đặc biệt là lúa nước để hạn chế sâu bệnh hại. Làm đất tơi xốp, nhặt sạch cỏ dại. Lên luống cao 25-30cm, mặt luống rộng 100cm, rãnh rộng 30cm.
– Bón phân lót: Bón lót cho mỗi ha: 15 tấn/ha phân chuồng hoai mục + 400 kg phân lân bằng cách rải đều vào rạch trước khi gieo hạt. Nếu không có phân chuồng có thể dùng phân hữu cơ sinh học để thay thế. Bón xong, lấp kín đất, tưới nhẹ (nếu đất quá khô) trước khi gieo hạt.
– Gieo hạt: Mỗi luống gieo 2 hàng cách nhau 60-65cm, mỗi hốc gieo 3 hạt, cách nhau 25-30cm hoặc 35-40cm tùy giống (giống phân cành ít, lá nhỏ gieo dày; giống phân cành nhiều, lá to gieo thưa). Khi cây mọc có từ 1 đến 2 lá thật, tỉa bỏ bớt 1 cây yếu, chỉ giữ lại mỗi hốc 2 cây khỏe mạnh tương đương với mật độ 10 vạn cây/ha. Chỉ dùng một lớp đất mỏng lấp nhẹ lên trên hạt giống, tránh lấp quá chặt hạt khó nẩy mầm.
– Chăm sóc: Xới phá váng khi cây có 1-2 lá thật kết hợp làm cỏ, xới xáo và bón phân thúc cho cây để tăng độ thoáng khí trong đất giúp bộ rễ phát triển.
– Bón thúc: Lượng phân bón thúc tính cho 1ha gồm có: 200 kg đạm urê + 200 kg clorua kali.
Toàn bộ lượng phân này được chia đều cho 3 lần bón thúc:
+ Lần 1 khi cây có từ 2 đến 3 lá thật;
+ Lần 2 khi cây có 5-6 lá thật (trước khi cắm giàn);
+ Lần 3 khi cây đang ra quả rộ bằng cách xới nhẹ một hàng giữa 2 luống đậu, rắc hỗn hợp phân đạm và phân kali đã trộn đều rồi lấp đất, tưới đủ ẩm.
Nếu có điều kiện nên rải thêm một lớp phân chuồng hoai mục giữa 2 hàng đậu rất tốt. Khi đậu có 5-6 lá thật kết hợp bón phân và vun gốc giúp cây sinh trưởng khỏe, chống đổ ngã và thoát nước tốt.
Sau khi thu lứa quả thứ 2 (khoảng 60-65 ngày sau trồng), tiến hành bón thúc đợt 3 cũng là đợt cuối cùng cho cây bằng cách bổ hốc cách gốc khoảng 5-7cm, cho phân đạm và kali vào, lấp đất, tưới đủ ẩm cho cây nhanh chóng hút được dinh dưỡng.
Xen kẽ giữa các đợt thu hái có thể bón thúc thêm phân chuồng hoai mục để quả to hơn và các lứa quả sau ra nhiều hơn. Tuyệt đối không được dùng phân chuồng tươi, phân bắc tươi và nước phân tươi để bón hoặc tưới.
Giai đoạn từ sau trồng đến khi cây ra hoa, đậu quả cần duy trì độ ẩm ở mức 75-80% giúp cây sinh trưởng, ra hoa đậu quả tốt, tăng sản lượng và chất lượng. Chỉ dùng các nguồn nước sạch như nước sông, nước giếng khoan tuyệt đối không được sử dụng nước thải sinh hoạt hoặc ao hồ tù đọng, ô nhiễm để tưới cho đậu đũa.
– Cắm giàn: Khi cây bắt đầu vươn cao, tiến hành cắm giàn theo kiểu chữ A hoặc chữ X cho đậu leo (mỗi một hốc cắm một cây dóc dài khoảng 1,8-2m, lượng dóc cắm từ 1.500 -1.600 cây/sào).
– Phòng trừ sâu bệnh: Các loại sâu thường gặp trên cây đậu đũa có dòi đục thân gây hại trong giai đoạn cây con, dòi đục lá gây hại thời kỳ cây đang sinh trưởng, phát triển; giai đoạn cây ra hoa, ra quả có dòi đục quả, nhện đỏ và bọ trĩ thường phát sinh gây hại.
Cần thường xuyên kiểm tra đồng ruộng để phát hiện và phun thuốc kịp thời ngay khi chúng mới phát sinh mới có hiệu quả cao. Đậu đũa là loại rau ăn quả do đó nên sử dụng các loại thuốc trừ sâu vi sinh như BT hoặc các loại thuốc có nguồn gốc thảo mộc và đảm bảo thời gian cách ly nhằm hạn chế khả năng ngộ độc cho người sử dụng.
Thu hoạch: Sau trồng từ 50-60 ngày cây sẽ cho thu hoạch lứa quả đầu tiên, nếu chăm sóc tốt có thể thu được 10-11 đợt quả. Thu hái khi quả còn non, mới hình thành hạt. Chú ý thu hái nhẹ tay để khỏi ảnh hưởng đến hoa và quả non của các lứa ra sau. Thu theo từng bó, bảo quản nơi râm mát vận chuyển ngay đến nơi tiêu thụ hoặc nơi chế biến.