Kẽm (Zn) là một nguyên tố vi lượng liên quan đến các chức năng sinh học quan trọng cho sức khỏe heo trong sản xuất và sinh sản. Kẽm cần thiết cho sự tổng hợp và hoạt động trao đổi chất của gần 300 enzyme, cần thiết cho việc phân bào, tổng hợp DNA và protein. Hiện nay, việc bổ sung kẽm cho heo con ở liều 2.000 – 3.000 (ppm) dưới dạng oxit kẽm giúp giảm tỷ lệ tiêu chảy sau cai sữa, tăng trọng lượng hàng ngày và giúp tăng khả năng miễn dịch cho heo. Dưới đây là 6 phương thức hoạt động khác nhau của kẽm đối với heo.
Ðường tiêu hóa
Kẽm có liên quan đến việc duy trì hoặc chức năng đường tiêu hóa từ vị giác của lưỡi đến chức năng của các nhung mao và mào ruột. Nghiên cứu sâu hơn cũng cho biết việc bổ sung kẽm dạng oxit liều cao đóng vai trò như một chất kháng khuẩn và cải thiện chức năng đường tiêu hóa do chúng có thể làm tăng độ dày niêm mạc, chiều dài nhung mao và chiều rộng của ruột non
Enzyme
Enzyme đồng/kẽm superoxide dismutase (Cu/Zn SOD) có vai trò thiết yếu trong chức năng thông thường của cơ thể. Trong mô của động vật có vú, các loại ôxy phản ứng như gốc tự do superoxide, các gốc hydroxyl và hydrogen peroxide được tạo ra liên tục trong quá trình trao đổi hiếu khí. Sự sản sinh quá mức các ôxy phản ứng có thể gây ra những thay đổi bất lợi. Trong số các enzyme giải độc các gốc tự do, Cu/Zn SOD là một trong những enzyme quan trọng nhất, đóng vai trò xúc tác trong phản ứng loại bỏ các gốc tự do.
Hoạt động của hormon trao đổi chất
Tuyến giáp bình thường phụ thuộc vào sự hiện diện của nhiều nguyên tố vi lượng cho cả quá trình tổng hợp và chuyển hóa các hormon tuyến giáp. Theo kết quả gần đây vào năm 2014 cho thấy, nồng độ triiodothyronine, thyroxin cao và thấp tương ứng với việc được bổ sung và không được bổ sung kẽm.
Sự tăng trưởng
Kẽm thúc đẩy sinh trưởng ở động vật thông qua việc kích hoạt các hệ thống enzyme cần thiết cho sự phân chia và tăng sinh tế bào.
Sinh sản
Ở heo đực, kẽm đóng một vai trò quan trọng trong quá trình hình thành tinh trùng. Các báo cáo đã chỉ ra rằng, ở động vật thiếu kẽm, tế bào Leydig bị chậm phát triển và phản ứng với hormon luteinising (LH) cũng như sự tiết steroid của tinh hoàn suy giảm. Trên heo nái, kẽm có thể kiểm soát hành vi động dục, chu kỳ động dục và tuổi thành thục. Kẽm có vai trò đáng kể trong việc phục hồi và duy trì niêm mạc tử cung khi sắp sinh và sớm động dục trở lại sau khi sinh. Các động vật thiếu kẽm cho thấy có nồng độ hormon nang trứng (FSH) và hormon tạo hoàng thể (LH) thấp hơn.
Hệ miễn dịch
Kẽm đóng một vai trò rất quan trọng trong việc kiểm soát hệ thống miễn dịch, động vật thiếu kẽm nhạy cảm với nhiều mầm bệnh khác nhau. Kẽm là yếu tố quan trọng cho sự phát triển bình thường và chức năng của các tế bào miễn dịch trung gian không đặc hiệu như bạch cầu trung tính và các tế bào killer tự nhiên (một dạng của lymphocyte). Thiếu hụt kẽm có thể làm giảm phát triển của miễn dịch thu được bằng cách cản trở sự tăng trưởng và các chức năng nhất định của các tế bào lympho T.