Trong chăn nuôi heo lâu nay, bà con chăn nuôi đã sử dụng khá phổ biến các loại chế phẩm thường được gọi là “men tiêu hóa” nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng thức ăn. Tuy nhiên, qua khảo sát thực tế cho thấy có không ít bà con chăn nuôi chưa nắm rõ thế nào là men tiêu hóa để lựa chọn và sử dụng đúng cách nên vô tình hiệu quả sử dụng không cao, thậm chí là lãng phí.
Men tiêu hóa với cách gọi chính xác hơn là enzym tiêu hóa, là các chất được các bộ phận trong cơ thể heo như tuyến nước bọt, dạ dày, ruột non, gan, tụy … tiết ra một cách tự nhiên để phân giải thức ăn, chuyển hóa thành các chất dinh dưỡng ở cấu trúc mà heo có thể hấp thu để tăng trưởng, sinh sản.
Ngày nay, các cơ sở sản xuất thuốc thú y đã bào chế được các loại chế phẩm men và vi sinh có tác dụng như men tiêu hóa do cơ thể heo tiết ra tự nhiên. Các chế phẩm này có 2 dạng: Dạng thứ nhất là các chế phẩm cung cấp trực tiếp các loại men như các chế phẩm: Enzym Protease, Pepsin, Dry-Kemzyme, Nova Multizyme … và dạng thứ 2 là cung cấp các loại vi sinh vật như Bacillus subtilis, Saccharomyces boulardii, Saccharomyces cerevisiae, Lactinobacillus acdophilus, Lactobacillus sporogenes, Clostridium butyricum … có thể tiết ra các loại men tiêu hóa phân giải thức ăn, như các chế phẩm: E.M, Men vi sinh hoạt tính, Lactovet, BioOne, All-Lac, BTV-Bio Grow, USB, Active Cleaner, Biomix, Bio Green, S-68, Super USA-enzym, Nova-enzyme … Điểm cần lưu ý là cả 2 dạng chế phẩm nêu trên đều dễ bị tác động làm giảm hoặc mất tác dụng bởi các yếu tố ngoại cảnh như ánh sáng, không khí, ẩm độ … do đó, cần định lượng thức ăn để trộn cho heo tiêu thụ trong cữ ăn hoặc nội trong ngày, không để lâu.
Như vậy, nếu sử dụng thức ăn có chất lượng tốt, đầy đủ và cân đối các thành phần dinh dưỡng, cho heo ăn đứng cữ ổn định, heo khỏe mạnh, heo lấy thức ăn bình thường và đi phân khô ráo thì không cần thiết trộn thường xuyên men tiêu hóa vào thức ăn để tránh lãng phí và trong một số trường hợp chế phẩm men tiêu hóa còn có thể gây ức chế, suy giảm khả năng tiết men tự nhiên của cơ thể heo; nếu có sử dụng trong lúc heo sinh trưởng bình thường cũng chỉ nên định kỳ xen kẻ 5 – 7 ngày một lần. Chỉ bổ sung men tiêu hóa trong các trường hợp sau :
– Những lúc heo giảm ăn do thời tiết như trong mùa nắng nóng hoặc khi thời tiết chuyển biến nóng, lạnh bất thường, đột ngột.
– Heo giảm ăn khi đang có bệnh và giai đoạn hồi phục sau khi điều trị bệnh, hệ vinh vật có lợi trong ruột và khả năng tiết men tiêu hóa của cơ thể bị suy giảm.
– Heo bị rối loạn tiêu hóa với các triệu chứng: tiêu chảy, táo bón, ói, đi phân sống.
– Heo mẹ sau khi sinh con mất nhiều sức nên khả năng tiêu hóa ít nhiều bị giảm, heo con khi tập ăn cũng có thể cần bổ sung men tiêu hóa do heo ở độ tuổi nhỏ các tuyến nội tiết chưa hoàn chỉnh để sản sinh đầy đủ các loại men tiêu hóa.
Khi chưa rõ về men tiêu hóa hoặc các sản phẩm về thuốc thú y, bà con nên liên hệ với nhân viên kỹ thuật chăn nuôi để được tư vấn, hướng dẫn nhằm đảm bảo hiệu quả tốt nhất khi sử dụng.