Chúng ta biết rằng chi phí thức ăn chiếm khoảng 40-50% trong tổng chi phí sản xuất tôm. Như vậy, những nỗ lực cắt giảm chi phí thường tập trung vào việc kiểm soát lượng thức ăn cho tôm để không có chất thải dư thừa hoặc không cần thiết.
Quản lý thức ăn thích hợp sẽ duy trì chất lượng nước tốt trong ao nuôi dẫn đến đạt năng suất cao. Tuy nhiên, quản lý thức ăn tốt không phải là yếu tố duy nhất cần thiết để đảm bảo rằng tôm phát triển tốt.
Nếu lượng ôxy hòa tan (Dissolved Oxygen – DO) trong ao là quá thấp, tôm sẽ ăn ít hơn và sẽ có nhiều thực phẩm thừa. Điều này sẽ ảnh hưởng đến các thông số khác của chất lượng nước, và nếu chất lượng nước giảm xuống dẫn đến tôm yếu và dễ bị nhiễm trùng do vi khuẩn. Các điều kiện này gây ra tỷ lệ sống thấp.
Khi ôxy hòa tan trong nước thấp, tốc độ tăng trưởng của tôm chậm và tỷ lệ chuyển đổi thức ăn (FCR) là rất cao. Phải mất nhiều thời gian để hoàn thành một vụ tôm hơn khi oxy hòa tan thấp.
Chúng ta có thể thấy rằng trong giai đoạn 2010-2011, có rất nhiều vấn đề hơn với bệnh do vi khuẩn hơn so với trước. Trong quá khứ, nhiễm trùng do vi khuẩn ít khi là một vấn đề với nuôi tôm thẻ chân trắng.Điều này chỉ ra rằng có cái gì đó sai hoặc một cái gì đó thiếu sót trong việc thực hành quản lý nuôi trồng thủy sản đang được áp dụng ở hiện tại. Thông thường là có vấn đề trong việc cho tôm ăn quá mức.
| Tôm bị bệnh hoại tử gan tụy – AHPNS. Ảnh AQUATEC.VN |
Thức ăn dư thừa gây ra sự tích tụ các chất thải trong ao nuôi, trong đó khuyến khích sự tăng trưởng của vi khuẩn gây bệnh Vibrio. Khi oxy hoặc oxy hòa tan trong ao ở mức thấp trong suốt thời gian nuôi, thì có khả năng tôm sẽ bị bệnh.
Nồng độ oxy hòa tan (DO) thích hợp cho tôm phát triển bình thường là trên 4mg/lit (ppm) lên đến điểm bão hòa. Lượng khí oxy hòa tan trong nước phụ thuộc vào nhiệt độ nước. Khi nhiệt độ cao hơn thì nước có khả năng giữ ít oxy. Đối với nuôi tôm thì tốt nhất duy trì nồng độ oxy hòa tan (DO) trong khoảng 6-8 mg/lít, hoặc trên 4 mg/lít trong suốt thời gian nuôi.
Trong thực tế, trên hầu hết các trang trại nuôi chỉ giữ hàm lượng oxy hòa tan cao trong tháng đầu tiên hoặc hai tháng đầu của mùa vụ. Ở một số trang trại, một khi tôm được 30 ngày tuổi trở lên, khoảng ban đêm, hàm lượng oxy hòa tan giảm xuống dưới mức 3mg/lít (3ppm) từ khoảng nửa đêm đến sáng sớm trước khi bình minh. Tình trạng này được tìm thấy trên các trang trại nuôi quảng canh không có thiết bị sục khí và trang trại nuôi bán thâm canh hoặc đôi khi trong trại nuôi thâm canh.
| Phản ứng của tôm với mức ôxy hòa tan trong ao |
Ôxy là nhân tố định ra giới hạn chủ yếu trong cả hai hệ thống nuôi trồng thủy sản truyền thống và tuần hoàn khép kín. Ít hơn mức quy định đã dẫn đến chất lượng nước kém, ôxy hòa tan nghèo nàn, tỷ lệ chuyển đổi thức ăn thấp (FCR), tôm phát triển chậm, chậm lớn và tỷ lệ tử vong tăng lên. Với chi phí sử dụng điện cao, việc lựa chọn thiết bị sục khí hiệu quả, tiết kiệm điện đang trở nên quan trọng trong quá trình nuôi tôm công nghiệp.
| Phương pháp xác định mức ôxy hòa tan cần cung cấp: | |
| Phương pháp 1 | Phương pháp 2 |
|
Căn cứ lượng tôm trong ao: Trung bình 400kg cần 1 máy quạt nước 1HP. |
Căn cứ nhu cầu (DO): Ví dụ diện tích ao nuôi 2000m2, mực nước sâu 1.6m, DO cần duy trì là 4 mg O2/lit |
|
Từ đây sẽ xác định được bao nhiêu máy quạt nước và thiết bị sục khí đáy cần lắp đặt. www.aquatec.vn |
|
Có rất nhiều cách để tăng cường mức ôxy trong ao nuôi tôm, một trong những cách phổ biến và hiệu quả là kết hợp sục khí ôxy đáy (ống thông khí NANO TUBE®) với Máy quạt nước.
| Phương án 1: Lắp đặt hệ thống sục khí đáy xung quanh ao. Tùy theo mật độ thả tôm giống cao hay thấp, sẽ sử dụng Máy sục khí công suất lớn hay nhỏ. |
Ở các trang trại nuôi tôm ở Thái Lan, hầu hết người nuôi tôm đều lắp đặt thiết bị sục khí có công suất ít nhất là 36 mã lực cho mỗi héc-ta để đảm bảo rằng có đủ nước để giữ đáy ao sạch trong khu vực cho ăn. Các trầm tích được cuốn về phía trung tâm của ao. Đương nhiên, các thiết bị sục khí cũng giúp tăng lượng oxy hòa tan trong nước vì vậy mà chất hữu cơ sẽ bị phân hủy bởi vi sinh vật hiệu quả hơn. Oxy hoàn tan không nên giảm xuống dưới 4 ppm, ngay cả vào sáng sớm. Nếu muốn sản tôm năng suất cao, hầu hết các trang trại sử dụng nhiều hơn thiết bị sục khí, dựa trên các nguyên tắc chung khoảng 450 kg tôm cho mỗi 1HP công suất thiết bị sục khí.
| Một ao nuôi tôm thẻ chân trắng lắp đặt hệ thống sục khí đáy xung quanh ao. Các thiết bị bao gồm: Máy thổi khí Trundean, Vỉ khuếch tán ôxy (Tròn), ống dẫn; Kết hợp Máy quạt nước |
| Các mô hình lắp đặt ôxy đáy cho ao nuôi tôm |